historia batxilergoa 1 maila

Koro

Iras

torz

a Etx

eber

ria:

http

://ko

roira

stor

za.co

m/h

istor

ia_ba

txile

rgoa

1.htm

20

11-2

012

Mu

nd

uk

o H

isto

ria

Gar

aiki

dea

, Bat

xier

goa

1. m

aila

Jakintza Ikastola

Munduko Historia Garaikidea 2011-2012

Koro Irastorza Etxeberria 2 orrialdea

Helbideak Apunteak: http://koroirastorza.com/historia_batxilergoa1.htm Irakaslearen bloga: http://historia1psikologia1.wordpress.com

Koadernoa: https://sites.google.com/a/jakintza.net/jakintzako-historia-batxi1 Efemerideak: http://efemerideak.wordpress.com

Historia egiten: http://koroirastorza.wordpress.com Gizarte: http://gizarte.jakintzazu.net

Batxi: http://batxilergoa.jakintzazu.net

Lanerako beste tresnak

Entziklopedia: eu.wikipedia.org Entziklopedia: http://www.euskomedia.org/

Genealogia eta gure arbola: http://genoom.com Abizenak bilatzeko: http://www.mendezmende.org

Hiztegia: http://www1.euskadi.net/euskalterm/ es.wikipedia.org hiru.com/historia cervantesvirtual

Munduko Historia Garaikidea 2011-2012

Koro Irastorza Etxeberria 3 orrialdea

Aurkibidea Mundu Garaikidearen Historia ....................................................................................................................... 11 1. HELBURUA .............................................................................................................................................. 11 Helburu orokorrak ........................................................................................................................................... 11 2. EDUKIAK .................................................................................................................................................. 11 1. Kontzeptuzko edukiak ........................................................................................................................... 11 2. Prozedurazko edukiak ........................................................................................................................... 12 3. Jarrerazko edukiak ................................................................................................................................. 12 3. Funtzionamendua eta metodologia ..................................................................................................... 12 4. Denboralizazioa ...................................................................................................................................... 13 5. Erabiliko diren baliabideak ................................................................................................................... 14 6. Ebaluazio irizpideak ............................................................................................................................... 14 7. Bibliografia .............................................................................................................................................. 14 Ordiziar bat historian: Andres Urdaneta ...................................................................................................... 15 1. Testuinguru historikoa ................................................................................................................. 17

1.1. Potentzien arteko lehia ..................................................................................................... 17 1.2. Tordesillaseko Ituna ........................................................................................................... 17 1.3. Zaragozako Ituna ................................................................................................................. 17

2. Urdanetaren aurrekoak ................................................................................................................. 18 3. Andres Urdanetaren bizitza eta gorabeherak ................................................................... 19 4. Urdanetaren bidaiak eta atsedenak ........................................................................................ 20

4.1. Garcia Jofre de Loaisaren espedizioa (1525-1537) ............................................ 20 4.2. Bi bidaien arteko epea ...................................................................................................... 22 4.3. Legazpiren espedizioa. Itzulbidaiaren bila (El tornaviaje) (1564-1566) ... 23

5. Itzulbidaia ............................................................................................................................................ 24 5.1. Filipinetatik Espainia Berrirainoko (Mexikorainoko) bidaia .......................... 24 5.2. Itzulbidaia aurkitzearen ondorioak ............................................................................. 25

6. Eranskinak .......................................................................................................................................... 26 6.1. Filipe II.ak Andres Urdanetari gutun hau idatzi zion. Bertan Moluketarako espedizioan joan dadin eskatzen dio, Don Luis de Velascok, Espainia Berriko (Mexikoko) erregeorde denak antolatuko duen espedizioan, hain zuzen ere (1559). ....................................................................................................................... 26 6.2. Andres Urdanetak Filipe II.a erregeari idatzitako gutuna, Migel Lopez Legazpiren espedizioarekin mendebaldeko uharteetara joateko gonbitea onartuz. Mexikon, 1560ko maiatzaren 28an.......................................................................... 27

Munduko Historia Garaikidea 2011-2012

Koro Irastorza Etxeberria 4 orrialdea

7. Kronologia ........................................................................................................................................... 28 1. blokea- Mundu Garaikidearen eraikuntza ................................................................................................ 31 1 Industria Iraultza ..................................................................................................................................... 33

1.1 Industria Iraultzaren aurreko industria ........................................................................................ 33 1.1.1 Industria aurreko ekonomiak (7) ........................................................................................ 33 1.1.2 Etxe barruko industria: PROTOINDUSTRIALIZAZIOA (Funtzionamendua, Domestic System, Putting Out System, Factory System) ........................................................... 34

1.2 Erresuma Batuko industria iraultza .............................................................................................. 35 1.2.1 Faktore demografikoa........................................................................................................... 35 1.2.2 Nekazaritzako aldaketak (5) ............................................................................................... 35 1.2.3 Nazioarteko merkataritzaren eginkizuna (Aldaketa garrantzitsua, Ondorioak (3)). 35 1.2.4 Garraioa eta komunikabideen iraultza (5)........................................................................ 35

2 Erregimen Zaharraren krisia ................................................................................................................. 37 2.1 Erregimen Zaharra ........................................................................................................................... 37

2.1.1 Ekonomia Feudala (Nekazaritza (3), Desberdintasunak (2), Banaketa (2)) ............ 37 2.1.2 Estamentuzko gizartea (Banaketa, Pribilegiatuak (8), Hirugarren Estatua (2)) ...... 38 2.1.3 Monarkia Absolutua (Zer da?, Ezaugarriak (3), Non (2), Salbuespenak (2)) .......... 38

2.2 Pentsamendu Ilustratua ................................................................................................................. 39 2.2.1 Argien mendea (4)................................................................................................................. 39 2.2.2 Kritika ekonomikoa (2) .......................................................................................................... 39 2.2.3 Filosofoak (Locke (Nor zen, idea), Voltaire (Nor zen, Lana), Montesquieu (Nor zen, Lana), Rousseau (Lanak (2)) .................................................................................................... 39 2.2.4 Argien hedapena (2) .......................................................................................................... 40 2.2.5 Absolutismo Ilustratua (3) .................................................................................................... 40

2.3 Ameriketako Estatu Batuak: nazio baten sorrera ...................................................................... 41 2.3.1 Iraultzaren aurrekariak (Nazio berria, Kolonietako gizartea (3), Porturik garrantzitsuena) .................................................................................................................................... 41 2.3.2 Independentzia gerra (Eragilea, Zazpi Urteko Gerra, Matxinada, Armada, Bakea) 41 2.3.3 Lehenengo Konstituzio Modernoa (Iritzi desberdinak (2), Hitzarmena (8), Arazoa) 42

2.4 Frantziako iraultza ........................................................................................................................... 42 2.4.1 Iraultzaren aurrekariak (Gizartea, Krisia, Estatu Nagusiak) ........................................ 42 2.4.2 1789: Iraultzaren eztanda (Cahiers de dolances, Bozkatzeko era eta eztabaidak) 43 2.4.3 Herri altxamenduak (Uztailaren 14a, La Grande Peur, Legeztapena, Erregea) ..... 43 2.4.4 Etapa moderatua. 1791ko k